Duurzaam samenleven

De overstap van fossiele brandstoffen naar duurzame energie is een hele grote maatschappelijke opgave. In lijn met de landelijke doelstellingen is de gemeente Rucphen in 2050 aardgasvrij. Dit betekent dat onze gebouwde omgeving op andere manieren verwarmd moet worden. De beschikbare alternatieven zijn beperkt. Daarom zetten we als gemeente voornamelijk in op elektrische oplossingen (all-electric). We verkennen ook kansen voor collectieve warmtesystemen en onderzoeken de mogelijkheden van groen gas en restwarmte in regionaal verband. Dit wordt verder uitgewerkt in het Warmteprogramma. Binnen dit programma gaan we samen met inwoners en belanghebbenden keuzes maken voor duurzame warmteoplossingen die passen bij de verschillende buurten en wijken van onze gemeente.

Binnen de Regionale Energiestrategie (RES) dragen we bij aan de doelstelling om vóór 2030 30 GWh grootschalig zonne-energie op te wekken, met een sterke focus op zon-op-dak. We onderzoeken ook de kansen voor zonne-energie op land. Windenergie wordt binnen onze gemeente tot 2030 niet toegepast. In 2030 wordt gekeken of windenergie binnen onze gemeente wel of niet toepasbaar is.

Wij zetten daarom in op bewustwording en ondersteuning bij energiebesparing en duurzame energieopwekking. We stimuleren het verduurzamen van woningen. Dat doen we door uitvoering te geven aan het nationaal programma isolatie (NIP). Dit is nodig om energie te besparen, en draagt bij aan lagere woonlasten en het tegengaan van energiearmoede. Onze ambitie is dat alle woningen in Rucphen uiterlijk in 2030 ten minste energielabel B hebben.

De energietransitie staat niet op zichzelf en raakt aan andere opgaven binnen onze gemeente, zoals ruimtelijke ordening, klimaatadaptatie en betaalbaar wonen. Door integrale keuzes te maken, zorgen we ervoor dat de overstap naar duurzame energie bijdraagt aan een toekomstbestendige, leefbare en economisch sterke gemeente. We blijven in samenwerking met onze inwoners, bedrijven en regionale partners zoeken naar haalbare en betaalbare oplossingen die aansluiten bij de specifieke kenmerken van onze gemeente.

Water en bodem is sturend bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. Ons water- en bodemsysteem wordt steeds meer sturend bij alle ruimtelijke ontwikkelingen. Kwetsbare locaties vanuit wateroverlast, waterveiligheid en bodemdaling moeten worden vermeden. Locatiekeuze en locatie-inrichting zijn daarbij extra van belang om veilig te kunnen blijven bouwen. Hierbij willen we de overlast en vervelende gevolgen van de extremere weersomstandigheden zo veel mogelijk voorkomen. Belangrijk is dat al bij het begin van het planvormingsproces de aspecten water, bodem en (ruimte voor) vergroenen worden betrokken. We anticiperen hierop door onze voorwaarden en uitgangspunten bij ontwikkelingen te actualiseren aan de hand van de recente inzichten en het landelijk beleid.

De gemeente heeft de ambities om de groenstructuren en de biodiversiteit verder te versterken, minder verharding in de openbare ruimte aan te leggen en te zorgen dat het regenwater bij hevige buien goed weg kan. Dat doen we door bij herinrichting van straten, parken, plantsoenen of pleinen klimaatmaatregelen te treffen door onder andere meer groen toe te voegen. Meer groen zorgt ook voor minder hittestress op zeer warme dagen. We informeren onze inwoners, ondernemers en het onderwijs zo goed mogelijk over aanpassingen van hun huidige woonomgeving aan het veranderende klimaat. Dat kan bijvoorbeeld door tegels uit je tuin halen en hier groen voor terugplaatsen, groene daken aanleggen, of door het plaatsen van een regenton. Bij nieuwbouwprojecten bekijken we meteen wat de impact van afvalwater en regenwater op de bestaande infrastructuur is. Op basis daarvan passen we klimaat- en energiemaatregelen toe.

Minimaliseren van afval en het bevorderen van recycling en hergebruik van materialen. We creëren bewustwording door inwoners, ondernemers, onderwijs en de overheid zo goed mogelijk te informeren over het verminderen van de afvalproductie, afvalscheiding en hoe zij daar zelf aan kunnen bijdragen. We streven naar circulair bouwen, waarbij we bouwmaterialen gebruiken die hergebruikt of gerecycled kunnen worden.

Hierbij denken we aan deelmobiliteit, duurzame auto’s en OV of dorpsbus. We stimuleren inwoners milieubewuster te rijden door te informeren over elektrisch rijden en het delen van een auto. Ook investeren we verder in een goed ontworpen (snel-)fietsnetwerk. Door fietsers van gemotoriseerd verkeer te scheiden en betere straatverlichting, vermindert dit het aantal verkeersongevallen en verhoogt dit de verkeersveiligheid. De afwaardering en herinrichting van bepaalde wegen ten gevolge van de omleiding, zorgt voor meer verkeersveilige verbindingen waar de fiets de ruimte krijgt. De fiets wordt daardoor een beter alternatief voor de auto op de kortere afstanden. Door in de kernen de auto te ontmoedigen (wegen afwaarderen en autoluwer inrichten), zorgen we er ook voor dat men voor een gezonder alternatief kiest, zoals te voet of op de fiets.

Zoals de Rucphense Bossen. En om versnippering tegen te gaan stimuleren we het realiseren van het casco-landschap waarbinnen de belangrijkste bosgebieden worden versterkt en ecologische verbindingen worden ontwikkeld. Wij nemen daarnaast als gemeente Rucphen deel aan 'Brabant Behaagt'. Een landschapsproject van het Masterplan Van Gogh Nationaal Park dat wordt uitgevoerd door Brabants Landschap. Het gaat om het aanplanten van heggen, houtwallen en knotwilgen, het aanleggen van poelen en het inzaaien van bloemrijke randen. Hiermee wordt een bijdrage geleverd aan de landelijke ambitie voor 10% groenblauwe dooradering van het buitengebied.

We clusteren recreatie aan randen van deze gebieden en bij de gebiedsentrees wat zorgt voor bescherming van kwetsbare ecologie en biodiversiteit. Ook het defensieterrein in de Rucphense Bossen blijft behouden. Nieuwe ontwikkelingen in met name het buitengebied voldoen aan de (provinciale) afspraken rondom kwaliteitsverbetering van het landschap. Ook de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) die gaat over de waterkwaliteit van zowel oppervlaktewater als over grondwater wordt geborgd. Dat doen we door het zo robuust mogelijk inrichten van het watersysteem met zo weinig mogelijk technische ingrepen. Want een goede waterkwaliteit draagt bij aan de biodiversiteit en verschillende natuurdoelen.

Het bevorderen van de gezondheid en het welzijn van de bevolking is van groot belang. Het beschermen van onze gezondheid is noodzakelijk. Gezondheid bevorderen vraagt om het stimuleren van een gezonde levensstijl. Het versterken van een groene openbare ruimte zorgt ervoor dat we een ommetje kunnen maken en kunnen bewegen en spelen in de openbare ruimte. Zo blijven we in beweging en dit heeft een positief effect op de gezondheid. In alle dorpen zijn voldoende speel- en ontspanningsplekken voor kinderen van verschillende leeftijden. Met extra aandacht voor de leeftijdsgroep die op de middelbare school zit. Denk bijvoorbeeld aan een speelbos of een park.

Voor de bescherming van onze gezondheid voldoen we aan de wettelijke eisen en gaan we overlast door stank, geluid en luchtverontreiniging zoveel mogelijk tegen. Bij alle ontwikkelingen in onze gemeente wordt rekening gehouden met externe veiligheid. Een veilige leefomgeving draagt ook bij aan een gezonde leefomgeving. We faciliteren een verkeersveilige omgeving in kernen en het buitengebied. We doen ons best om bedrijventerreinen, het buitengebied en de woongebieden zo veilig en leefbaar mogelijk te maken.